Glokom (göz tansiyonu) nedir?
Glokom, göz içi sıvısının boşaltımındaki aksaklıklar nedeniyle göz içindeki basıncın aşırı derecede artması ile ortaya çıkar. Göz içindeki basıncın aşırı yükselmesi, gözün sinir tabakasında tahribat meydana gelmesine neden olur. Glokom, halk arasında göz tansiyonu ve karasu hastalığı olarak da bilinir.Gözün normal sertliğini koruması, beslenmesi ve işlevlerini düzgün bir şekilde yürütebilmesi için, gözün içerisinde sürekli olarak özel bir göz sıvısı üretilir. Sağlıklı gözde bu sıvı belirli aralıklarla gözden atıldığından, göz içerisinde aşırı basınç oluşmaz. Göz sıvısının atıldığı kanal daralır veya tıkanır ise, yeni göz sıvısı üretimi nedeniyle göz içerisindeki basınç artar ve sinirlerde tahribata yol açar.
Glokomun belirtileri nelerdir?
Glokomun erken evrelerinde genellikle belirti vermez ve kişi fark etmeyebilir. Ancak ilerleyen vakalarda, glokomun belirtileri arasında bulanık veya daralmış görme, renkli halkaların görülmesi, göz ağrısı, baş ağrısı, gözde kızarıklık, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler yer alabilir.Glokom'un türleri nelerdir?
Açık açılı glokom hastalığın sıklıkla görülen türüdür. Genellikle kırklı yaşlardan sonra ortaya çıkarak, belirti vermeden sinsice ilerler. Hastalığın ileri safhalarında görme kayıpları ile belirti verir. Bu aşamadaki hastalarda, göz sinirlerindeki tahribat yüksek olduğu için yapılacak olan tedavi, ancak mevcut görmeyi korumakla sınırlı kalır ve görme seviyesi eski haline getirilemez. Bu nedenle, özellikle orta yaşın üzerinde düzenli göz muayeneleri, glokomun erken teşhisinde önemli rol oynamaktadır.Kapalı açılı glokom daha az sıklıkla görülen glokom türüdür. Açı kapanması glokomu acil müdahale gerektirir. Hastada göz basıncı aniden çok yüksek düzeylere çıkar. Gözde ani ve şiddetli ağrı, kızarıklık, puslu görme, bulantı ve kusma ile belirti verir. Hemen doktora başvurulmalı ve göz tansiyonu doktor tarafından yapılacak müdahale ile düşürülmelidir, aksi taktirde gözde kısa süre içerisinde tam görme kaybı oluşabilir.
Glokom tanısı nasıl konur?
Glokom hastalığının en büyük risk faktörü göz tansiyonu yüksekliğidir (Oküler Hipertansiyon). Göz tansiyonu genellikle 18-22 arasında ise sınırda, daha yukarda ise yüksek olarak kabul edilir. Göz tansiyonu ölçümleri ile hastanın glokom adayı olup olmadığı hakkında genel bir fikir edinilebilir. Ancak göze zarar verecek tansiyonun kişiden kişiye farklılıklar gösterdiği bilinmelidir. Bu nedenle, glokom teşhisi koyabilmek için, özellikle erken safhada diğer bazı testlere ihtiyaç olur. Bu şekilde, hastada tespit edilmiş olan tansiyonun göz sinirlerine zarar verip vermediği, vermişse ilerleme olup olmadığı anlaşılabilir- Göz tansiyonu (Göz içi basıncının ölçümü)
- Oftalmoskopi (Göz sinir başının incelenmesi)
- Perimetri (Görme alanı testleri)
- Optik Koherens Tomografi (OCT) (Optik sinir görüntüleme testleri)
- Gonyoskopi (Açı değerlendirme testleri)
Glokom tanısında rutin göz muayeneleri ve düzenli kontrol önemlidir.
Glokom'un erken tanısı neden önemlidir?
Glokomun erken tanısı önemlidir çünkü erken tedavi, görme kaybını önleyebilir veya yavaşlatabilir. Glokom genellikle belirti vermezken, ilerlediğinde kalıcı görme kaybına neden olabilir. Erken tanı ve tedavi, optik sinirdeki hasarı azaltabilir ve hastalığın ilerlemesini kontrol altında tutabilir.Glokom tedavisi nasıl yapılır?
Glokom tedavisinde amaç, hastalığın ilerlemesini engellemektir. Glokomun yarattığı görme kaybı geri getirilemez. Hastalığın ilerlemesini engellemek için kanıtlanmış tek yöntem göz içi basıncının düşürülmesidir.Açık açılı glokomda tedavi, hastalık erken dönemde ise göz damlaları veya ağızdan alınan ilaçlar ile yapılır.
Kapalı açılı glokomda ani yükselen göz tansiyonu medikal olarak düşürüldükten sonra seçenek cerrahi olmalıdır. Bu tür gözler erken tespit edilirse YAG Lazer İridotomi ile atak riskinden kurtulabilirler.
Normal Açı
Dar Açı
Lazer Tedavileri: Bazı olgularda SLT (Selektif Lazer Trabeküloplasti) yöntemi, etkisiyle birkaç yıl için göz tansiyon düşüklüğü etkisi devam edebilir. Bu yöntemlerle düşürülemeyen göz tansiyonu için geri kalan seçenek çeşitli cerrahi tekniklerle göz içi sıvısını drene edecek bir kanal açmaktır.
Cerrahi tedavi: Trabekülektomi, Ahmet Glokom Valv implantasyonu.
MIGS (Minimal İnvaziv Glokom Cerrahisi): Göz içi basıncını düşürmek için kullanılan stent tarzı implantlar kullanılarak yapılan cerrahi işlemlerdir.
Tedavi seçimi, hastanın durumuna, glokomun türüne ve ilerlemesine bağlı olarak değişir. Tedavi sürecinde düzenli kontroller ve takipler önemlidir